Czym jest kąt stoku naturalnego gruntu oraz klin odłamu?

Klin odłamu gruntu jest fragmentem skarpy, która może ulec obsunięciu z powodu ciężaru własnego lub siły przyłożonej z zewnątrz. Klin odłamu znajduje się pomiędzy powierzchnią poślizgu lub obrywu a stokiem skarpy.

Bezpieczeństwo robót ziemnych

Podstawowe reguły bezpieczeństwa wykonywania prac  ziemnych maszynami budowlanymi nakazują wyznaczenie w terenie strefy, która jest niebezpieczna dla działania koparki,  równiarki, czy innego sprzętu. Strefa niebezpieczna to długość największego zasięgu maszyny wydłużona powiększonemu o 6 m. Oprócz tego, maszyna powinna znajdować się  w odległości przynajmniej 0,6 m poza klinem naturalnego odłamu dla konkretnego rodzaju gruntu. Podczas wydobywania urobku z wykopu i składowaniu go na odkład trzeba uważać, aby odległość podnóża skarpy odkładu od górnej krawędzi wykopu wynosiła: nie mniej niż 3 m dla gruntów przepuszczalnych oraz nie mniej niż 5 m dla gruntów nieprzepuszczalnych.

Kąt stoku naturalnego gruntu

Każda kategoria gruntu ma naturalne właściwości, które wpływają na jego zachowywanie się podczas prac ziemnych. Grunty są podatne na układanie się pod kątem, który nazywamy kątem stoku naturalnego. Kąt stoku naturalnego to największy kąt, pod jakim grunt jest w stanie utrzymywać się w zboczu w stanie równowagi. Skarpy, które nachylone są pod większym kątem niż ich kąt naturalny mogą się obsunąć i mamy wtedy do czynienia właśnie z klinem odłamu.

Jak obliczyć klin odłamu?

Klin odłamu dla sprzętu budowlanego oblicza się na podstawie następującego wzoru:
l = (h *współczynnik) + 0,6 m; gdzie:

• l – bezpieczna odległość
• h – głębokość kopania
• a – zasięg klina odłamu ( h * współczynnik)

Współczynnik dla danej kategorii gruntu:

• I – 1,5
• II – 1,25
• III – 1,0
• IV – 0,5

W zależności od kategorii gruntu należy wyznaczać bezpieczną odległość ustawienia maszyny budowlanej.

Źródła:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Klin_od%C5%82amu
https://osom.pl/badania/publikacje/kat-stoku-naturalnego-gruntu-i-klin-odlamu
https://asystentbhp pl/bezpieczenstwo-prac-ziemnych-klin-odlamu-gruntu/
https://uprawnienia-budowlane.com/blog/wykopy-budowlane-zabezpieczenie-klin-odlamu/