Rozdzielacz hydrauliczny – jak działa i jakie jest jego zastosowanie?

Rozdzielacz hydrauliczny to niezbędny element każdej instalacji hydraulicznej. Stanowi on istotny składnik budowy wielu układów pompowych wykorzystywanych w różnych gałęziach przemysłu. Rozdzielacze to urządzenia, które ustalają kierunek przepływu cieczy w układach hydraulicznych, przekazujących energię mechaniczną z miejsca jej wytwarzania do miejsca napędzanego za pomocą cieczy. Za pomocą rozdzielacza możemy na przykład odciążyć pompę, kiedy potrzebna jest przerwa technologiczna w działaniu układu.

Istnieje kilka rodzajów rozdzielaczy hydraulicznych. Wyróżniamy rozdzielacze suwakowe, zaworowe (inaczej gniazdowe) oraz iskrobezpieczne. Rozdzielacze hydrauliczne występują w wersjach sterowanych ręcznie lub elektrycznie, a ich zastosowanie jest doprawdy rozległe. W rozdzielaczu suwakowym elementem roboczym jest oczywiście suwak za pomocą którego kierujemy ciecz na wyznaczoną drogę. Jednocześnie zamykamy dopływ w inną stronę. Rozdzielacz zaworowy działa przy pomocy kulki – jest ona przyciskana lub zwalniana przez specjalne sprężyny. Przyciśnięta kulka zamyka trasę przepływu, natomiast zwolniona ją otwiera. Rozdzielacze iskrobezpieczne mają zastosowanie w takim miejscach, w których panuje wysokie zagrożenie wybuchem. W otworze korpusu rozdzielacza iskrobezpiecznego znajduje się tłoczek, który przesuwa się pod wpływem napięcia cewki. Tłoczek powraca do poprzedniej pozycji pod wpływem sprężyny.

Jak wspomnieliśmy na początku artykułu, rozdzielacz hydrauliczny zaprojektowano po to, by sterował kierunkiem ruchu cieczy znajdującej się w układzie. Jeżeli z jakiegoś powodu nastąpi nagły brak przepływu w układzie, to rozdzielacz chroni pompę przed przeciążeniem. Dodatkowo, taki zawór pozwala na sterowanie położeniem pompy w układzie. Rozdzielacze często spełniają w układzie pneumatycznym rolę prostych sterowników –  służą do uruchamiania i zatrzymywania silnika lub siłownika pneumatycznego. Bez rozdzielaczy nie są w stanie pracować między innymi wózki widłowe czy prasy do belowania. Rozdzielacze iskrobezpieczne największe zastosowanie znajdują natomiast w górnictwie podziemnym, a także w strefach zagrożonych wybuchem.